ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ HAL
Με την εκκίνηση των Windows το Hal αναλαμβάνει την επικοινωνία του χρήστη με το περιβάλλον του υπολογιστή, ανακοινώνοντας όχι μόνο το πάτημα των πλήκτρων ή τους χαρακτήρες στην οθόνη αλλά και τα αντικείμενα του περιβάλλοντος των Windows, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για τα μενού, τους διάλογους τα εικονίδια και γενικά την κατάσταση στην οθόνη του υπολογιστή.
Το Hal είναι το βασικό εργαλείο κάθε τυφλού χρήστη ηλεκτρονικού υπολογιστή, αφού με την βοήθεια του προγράμματος σύνθεσης φωνής που περιέχει επιτυγχάνει την ανάγνωση των δεδομένων της οθόνης μέσω της κάρτας ήχου και των ηχείων του υπολογιστή μας.
Η ταυτόχρονη υποστήριξη οθονών Braille από το Hal δίνει επιπροσθέτως στα άτομα με προβλήματα όρασης, απτική δυνατότητα πρόσβασης στη πληροφορία.
Σημαντικές δυνατότητες
- Ένα λογισμικό πρόσβασης που υποστηρίζει ταυτόχρονα ανάγνωση και απόδοση σε μορφή Braille, των δεδομένων της οθόνης ενός υπολογιστή, καλύπτοντας πλήρως τις ανάγκες των ατόμων με απώλεια όρασης.
- Ελληνικό περιβάλλον με πλήρη υποστήριξη Ελληνικών και Αγγλικών.
- Η ανάγνωση οθόνης, εκφωνεί κάθε κείμενο που εμφανίζεται στην οθόνη (έγγραφα, μενού, ιστοσελίδες, emails, κ.α.) καθώς και τα εικονίδια και κάποια από τα γραφικά στοιχεία, αναγγέλωντας φωνητικά και όλα τα αντικείμενα περιβάλλοντος των Windows που εμφανίζονται στην οθόνη του υπολογιστή.
- Το Hal συνεργάζεται με όλα τα γνωστά λογισμικά σύνθεσης φωνής για την ανάγνωση οθόνης. Για την εκφώνηση αξιοποιείται η κάρτα ήχου του υπολογιστή (δεν χρειάζεται επιπλέον συσκευή εκφώνησης). Ειδικότερα για την εκφώνηση Ελληνικών και Αγγλικών με υψηλότερη ποιότητα σύνθεσης φωνής από αυτή που διατίθεται με το Hal, χρησιμοποιούμε το λογισμικό σύνθεσης φωνής PhonAesthesia.
- Υποστήριξη όλων των γνωστών οθονών Braille.
- Δυνατότητα εγκατάστασης σε περισσότερους από έναν σταθμούς εργασίας, αγοράζοντας επιπλέον άδειες χρήσης.
- Δυνατότητα ελευθερίας χρήσης του λογισμικού σε οποιοδήποτε υπολογιστή με τη χρήση του Dolphin Pen χωρίς ανάγκη εγκαταστάσεων ή CDs. Χρήσιμο για φοιτητές ή εργαζόμενους που χρειάζεται να εργάζονται σε πολλαπλούς σταθμούς εργασίας.
Τι είναι το σύστημα BRAILLE
Το braille είναι ένα απτικό σύστημα ανάγνωσης και γραφής. Αποτελείται από ανάγλυφες κουκκίδες που αντικαθιστούν τα γράμματα του αλφαβήτου και φέρει το όνομα ενός τυφλού Γάλλου, του Louis Braille, που το επινόησε. Η βάση του είναι το «εξάστιγμο»: έξι ανάγλυφες κουκκίδες, τοποθετημένες ανά τρεις σε δυο στήλες, όπως το έξι στο ζάρι. Για να προσδιορίζονται πιο εύκολα οι κουκκίδες είναι αριθμημένες από πάνω προς τα κάτω 1-2-3 αριστερά και 4-5-6 δεξιά.
1 · · 4
2 · · 5
3 · · 6
Με αυτές τις έξι κουκκίδες μπορούν να σχηματιστούν 63 συνδυασμοί.
Το braille διαβάζεται από αριστερά προς τα δεξιά και από επάνω προς τα κάτω, όπως και η κοινή γραφή βλεπόντων. Για να μάθει κανείς να διαβάζει με τα χέρια, χρειάζεται μεγάλη εξάσκηση, ώστε να αποκτήσει τη σωστή κίνηση των χεριών και των δακτύλων και κυρίως για να αναπτύξει την αφή
Αντιληπτικές διεργασίες
Οι αναγνώστες του braille και οι βλέποντες αναγνώστες είναι καταρχήν χρήστες της γλώσσας, που χρησιμοποιούν παρόμοιες διαδικασίες για να βγάλουν το νόημα ενός κειμένου (Danielson et Lamb, 1983). Ο αναγνώστης που διαβάζει με την αφή, κινείται με το δάχτυλό του επάνω στη γραμμή με τις ανάγλυφες κουκκίδες, από αριστερά προς τα δεξιά, όπως ο βλέπων κινείται οπτικά (με τα μάτια) επάνω στο έντυπο· και οι γραμμές braille διαβάζονται από το επάνω μέρος της σελίδας προς τα κάτω, όπως γίνεται και με το έντυπο κείμενο (Challman, 1996· Gale & Cronin, 1990).
O βλέπων αναγνώστης αντιλαμβάνεται μια λέξη ή ένα σύνολο λέξεων συγχρόνως και στη συνέχεια προχωράει σταδιακά στο κείμενό του, με ταχύτητα που εξαρτάται από την εμπειρία, την προσαρμογή των ματιών, τη συγκέντρωση κλπ.
Ο αναγνώστης του braille ξετυλίγει το κείμενό του προχωρώντας από τον ένα χαρακτήρα/γράμμα στον επόμενο μέσα σε μια λέξη, συγκρατώντας τους χαρακτήρες στη μνήμη για να κάνει τις λέξεις και τις φράσεις (Lamb, 1996).
Οι αντιληπτικές διεργασίες για τους βλέποντες είναι γνωστές (Smith, 1986). Όσον αφορά την ανάγνωση braille, έγιναν έρευνες για το πώς γίνονται αντιληπτοί οι χαρακτήρες και οι λέξεις braille (Barraga, 1983· Kederis, 1963· Lewi-Dumont, 1997).
Παρατηρώντας τις αντιληπτικές διεργασίες που εμπλέκονται στο μηχανισμό της ανάγνωσης, μπορούμε να επισημάνουμε αρκετές διαφορές μεταξύ βλεπόντων και μη βλεπόντων αναγνωστών: Παρά τις ομοιότητες ανάμεσα στην οπτική και απτική μάθηση και στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά βλέποντα ή μη βλέποντα εκπαιδεύονται, τα τυφλά παιδιά δεν μπορούν να μάθουν μιμούμενα ό,τι βλέπουν. Έχουν περιορισμένες εμπειρίες, λιγότερες ευκαιρίες από τα βλέποντα να αποκτήσουν περιστασιακές γνώσεις, καθώς επίσης και περιορισμένη πρόσβαση σε κατάλληλο (ανάγλυφο) αναγνωστικό υλικό (Danielson & Lamb, 1983· Lederman, 1982).
Διεργασίες της μνήμης
Εξετάζοντας το ρόλο που διαδραματίζει η μνήμη στη διαδικασία της ανάγνωσης braille, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη: α) οι αισθητηριακές καταγραφές β) η κοντινή μνήμη γ) ότι οι αναγνώστες braille χρειάζονται επιπλέον να αναπτύξουν την απτική μνήμη(Millar, 1974) και επίσης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι παρακάτω παράγοντες (Knowlton & Wetzel, 1996):
α. Ο αναγνώστης μπορεί να αφοσιωθεί τόσο πολύ στην απτική διαδικασία, ώστε να μη δίνει καμιά προσοχή στην περαιτέρω επεξεργασία της πληροφορίας.
β. Η αντιληπτική διεργασία μπορεί να είναι τόσο αργή, ώστε η συγκράτηση της πληροφορίας στη μνήμη να παρεμποδίζεται ή να διαταράσσεται.
γ. Το αντιληπτικό «παράθυρο» για το braille είναι μικρό, ειδικά για όσους διαβάζουν με το ένα χέρι.
δ. Για να μπορέσει να διατηρηθεί η πληροφορία στην κοντινή μνήμη και μετά να μεταφερθεί στη μακρινή μνήμη, είναι απαραίτητη η συγκράτηση της προσοχής με τη μορφή της επανάληψης ή διαφορετικών τρόπων διεργασίας.